Co to jest refluks żołądkowy? Czy istnieje na tę dolegliwość skuteczne lekarstwo? Czy refluks żołądka można pokonać dietą? Jaki jadłospis sprawdzi się przy refluksie? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w poniższym artykule. Należy jednak zacząć od wyjaśniania co to jest refluks zoladka i jakie są sposoby radzenia sobie z jego przykrymi objawami.
Refluksem żołądkowo przełykowym (GERD z angielskiego Gastro Esophagel Reflux Disease) nazywamy zarzucanie treści żołądkowej do przełyku i związane z tym dolegliwości. Cały proces polega na tym, że razem z połkniętym wcześniej jedzeniem do przełyku wraca z żołądka również kwas solny i enzymy trawienne, co powoduje nieprzyjemne uczucie pieczenia, kojarzone z, dobrze znaną wielu osobom, zgagą. Co więcej, jeżeli tego rodzaju dolegliwości zdarzają się regularnie, mogą w efekcie powodować nadżerki, czyli uszkodzenia błony śluzowej znajdującej się w przełyku. Następstwem takiego stanu może być nawet zapalenie przełyku, które leczy się farmakologicznie albo nawet chirurgicznie.
Na szczęście nie każda zgaga to reflux i czasami wystarczy wprowadzić do swojego życia kilka zmian, które znacząco poprawią nasz komfort i samopoczucie po jedzeniu. Lekarze wyróżniają w tym przypadku także fizjologiczny refluks przełyku, który objawia się powrotem treści żołądkowej, ale zdarza się rzadko i najczęściej po tłustym i zbyt dużym posiłku. Nie rejestrujemy wtedy uszkodzenia nabłonków w przełyku a kwaśne treści zostają szybko zneutralizowane. Wówczas wystarczy uważać na to co jemy i w jakich ilościach, zmienić jadłospis na lekkostrawny i obserwować czy liczba „ataków” się zmniejsza. Jeśli tak – znamy już odpowiedź: dieta na zgagę będzie wystarczająca.
Skoro wiemy już co to refluks (i nie mamy tu na myśli jego fizjologicznej wersji) warto zastanowić się nad jego przyczynami, które nie są do końca od nas zależne. Wśród czynników wymienia się najczęściej:
Dziwić mogą czynniki związane na przykład z piciem kawy czy alkoholu – chodzi tu głównie o substancje zawarte w tych „używkach”, które znacząco pobudzają wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Alkohol i niektóre leki dodatkowo drażnią błony śluzowe żołądka oraz przełyk.
Objawy najczęściej nasilają się, kiedy położymy się na plecach lub się pochylimy po posiłku. Warto zapamiętać, że niezwłocznie powinniśmy zgłosić się do lekarza, jeśli zauważymy przy refluksie żołądka:
Dieta przy refluksie żołądkowo-przełykowym polega w dużej mierze na eliminacji produktów, po których nasilają się dolegliwości i dyskomfort. W związku z tym – każdy będzie miał tak naprawdę nieco inne zalecenia oraz inny jadłospis. Są jednak pewne zasady, które z pewnością pomogą uporać się z najgorszymi atakami i wpłyną pozytywnie na nasze ogólne nawyki żywieniowe. Ogólne zalecenia żywieniowe to:
Dieta osłabiająca objawy refluksu to dieta lekkostrawna, ale wciąż zbilansowana. To znaczy, że należy zachować równowagę pomiędzy mikro – i makroskładnikami. W menu powinny znaleźć się źródła białka, dobrych tłuszczy i wartościowych węglowodanów.
Zaleca się:
Niestety istnieją takie sytuacje, w których dieta refluksowa nie przyniesie efektów. Jeżeli stan pacjenta jest na tyle poważny, że pojawiają się nadżerki oraz zapalenie, będzie konieczna wizyta u lekarza. Na początku najczęściej podejmowane jest leczenie farmakologiczne. Refluks żołądkowy jest chorobą przewlekłą, w której obserwuje się stany łagodniejsze i zaostrzenia. Przy tych pierwszych stosuje się najniższą, ale wciąż skuteczną dawkę leków z rodziny inhibitorów pompy protonowej. Zadaniem tych leków jest sprawienie, by objawy jakie daje refluks zoladkowy były znośniejsze i łagodniejsze. Obwiązuje również dieta (zwłaszcza przestrzeganie tego co można jeść, a czego nie można) oraz dbałość o umiarkowaną, ale regularną aktywność fizyczną.
Refluks przełykowy to dolegliwość, której nie warto ignorować ani bagatelizować. Nieleczony, może w bardzo krótkim czasie przerodzić się w chorobę o ciężkim przebiegu i doprowadzić do poważnych powikłań, na przykład krwawienia z przewodu pokarmowego lub zwężenia przełyku. Niestety obserwuje się również, że refluks żołądka może przekształcić się w stan przedrakowy, a ostatecznie w raka przełyku.
Na szczęście, skoro wiemy jaka dieta jest skuteczna przy refluksie, co to jest refluks oraz jakie objawy powinny nas zaalarmować – wystarczy zadbać o regularność badań oraz profilaktykę, aby nie musieć mierzyć się z konsekwencjami zaniedbań naszego zdrowia.