Spis treści
Co to jest metabolizm? To wszystkie reakcje, które zachodzą w naszym organizmie. Ich zadaniem jest wykorzystanie nagromadzonej energii, która pochodzi z dostarczanego pożywienia, w celu podtrzymania funkcji życiowych, takich jak chociażby oddychanie, chodzenie czy trawienie. Mówiąc inaczej – metabolizm to przekształcanie energii, którą daje nam jedzenie na prawidłowe funkcjonowanie każdego dnia.
Tempo metabolizmu zależy od czynników indywidualnych. Głównie są to geny, które dziedziczymy po przodkach. Jednakże istnieje kilka sposobów podkręcających naturalny metabolizm i kilkanaście produktów, które podwyższą jego tempo, niezależnie od tego, co zafundowała nam natura. Warto jednak podkreślić, że metabolizm ma ścisły związek z wiekiem, płcią, wagą, wzrostem czy uprawianą aktywnością fizyczną.
W naszym organizmie nieustannie zachodzą procesy metaboliczne – anabolizm, czyli synteza oraz katabolizm, czyli rozpad. U dzieci i młodzieży, ze względu na aktywną fazę rozwoju przeważać będzie synteza, natomiast w przypadku ludzi starszych głównie będzie dochodzić do katabolizmu, ponieważ obserwujemy w tym wieku spadek efektywności wykorzystania substratów energetycznych.
Co zwiększa metabolizm?
Metabolizm człowieka jest ściśle związany z codziennym bilansem energetycznym. Ten natomiast wynika z różnicy między energią dostarczaną w postaci kilokalorii z pożywieniem oraz jej wydatkowaniem – powszechnie nazywanym „spalaniem”. Na metabolizm i opisany wyżej bilans wpływać będzie nie tylko liczba przyjmowanych kalorii, ale również wdrożona aktywność fizyczna i umysłowa, stosowana dieta, regularność i jakość posiłków, a także temperatura otoczenia.
Jeżeli będziemy przyjmować więcej kalorii niż jesteśmy w stanie wydatkować pogorszą się nasze procesy anaboliczne i tym samym zwolni nasz metabolizm. regularna nadwyżka kaloryczna prowadzi do zaburzeń metabolicznych, które najczęściej objawiają się cukrzycą, nadwagą czy w skrajnych przypadkach otyłością. Z kolei te choroby warunkują wiele innych, na przykład zaburzeń psychicznych, niepłodności, insulinooporności.
Przyspieszenie metabolizmu – odżywianie
Wiele osób chce poznać konkretną odpowiedź na pytanie co powoduje spowolnienie metabolizmu, a co podkręca metabolizm. I rzeczywiście, dietetycy odpowiadają, że najlepsza dieta na przyspieszenie trawienia to dieta lekkostrawna i zbilansowana. W tej diecie powinniśmy stawiać na nieco większe spożycie białka oraz węglowodanów złożonych, których trawienie zużywa najwięcej energii. Najmniej z kolei – na najbardziej kaloryczne tłuszcze, które jednak są niezbędne w każdej dobrze zbilansowanej diecie.
Co przyspiesza odchudzanie i co poprawia metabolizm?
Chcąc podkręcić naszą przemianę materii powinniśmy ułożyć nasz jadłospis na podstawie poniższych zasad:
- Dietę opieramy na chudym mięsie lub warzywach strączkowych i tofu (w opcji wegetariańskiej). To doskonałe źródło białka, którego warto dodać do potraw nieco więcej niż w klasycznej diecie na przykład na redukcję. Drób będzie najlepszym wyborem, jeśli chodzi o mięso. W przypadku strączków – fasola, ciecierzyca, soczewica.
- Wykorzystujemy chudy nabiał – jogurty naturalne, także greckie, maślanki, kefiry, chude twarogi i sery. Nie zapominamy też o jajach w rozsądnych ilościach.
- Zboża powinny być głównie pełnoziarniste i najlepiej razowe, które będą wymagały sporego zużycia energii do trawienia. Mile widziane są kasze – gryczana, jęczmienna czy pęczak. Rezygnujemy z białych makaronów i ryżu, na rzecz ich razowych zamienników.
- To co przyspiesza trawienie to również zdrowe roślinne tłuszcze tłoczone na zimno dodawane do dań w wersji prosto z butelki. Oliwa z oliwek, olej lniany czy rydzowy wspaniale sprawdzą się do różnych dań. Nie przesadzamy z ilością, ale pamiętamy o tłuszczach codziennie.
- Jeżeli mowa o tłuszczach to warto wspomnieć także o dobrych gatunkowo rybach morskich, raczej chudych jak dorsz, sandacz czy morszczuk.
- Warzywa – zwłaszcza zielone, takie jak pietruszka, szpinak, brokuły czy sałata będą dobrym źródłem witamin. Warzywa można jeść bez ograniczeń, unikając jednak tych wzdymających jak kapusta czy kalafior.
- Owoce – stawiamy na niskokaloryczne. To znaczy, że zapominamy o bananach na rzecz borówek, malin, jagód czy czereśni.
- Orzechy – są bardzo ważnym elementem diety zbilansowanej, należy jednak stosować je z umiarem, ponieważ są bardzo kaloryczne.
Jeśli przyśpieszanie metabolizmu jest naszym celem powinniśmy pamiętać również o zdrowym gotowaniu. Przestawiamy się z ciągłego smażenia, topienia mięsa w głębokim oleju – na rzecz gotowania na parze, duszenia oraz pieczenia w folii bez tłuszczu.
Kolejną kluczową kwestią, jeśli chodzi o przyspieszony metabolizm jest całkowite zrezygnowanie z wysoko przetworzonej żywności. Zapominamy o istnieniu fast-foodów, słodyczy, słonych przekąsek czy gotowych obiadów. Te produkty są po prostu złe – zarówno pod kątem bilansowania posiłków jak i tego, co spowalnia przemianę materii.
Co najbardziej przyspiesza metabolizm – bonusowe produkty
Jeżeli potrzebujemy doraźnie znaleźć cos na przyspieszenie metabolizmu możemy wypróbować sprawdzone triki, które od zawsze działają:
- Przyspieszenie metabolizmu zapewnią nam ostre przyprawy, takie jak pieprz cayenne, jalapeno, chilli, wasabi, a nawet chrzan czy mało pikantn w smaku, a bardzo zdrowa kurkuma. W tej roli nieoceniony jest również cynamon, ale wiadomo, że nie do wszystkiego pasuje;
- Kawa oraz energetyki z kofeiną czy nawet Coca Cola przyspiesza metabolizm;
- Produkty wysokobiałkowe czy też wysokoproteinowe – jogurty do picia, duża ilość gotowanego kurczaka – to posiłki, w których więcej musimy zużyć energii do spalenia ich niż podobnych, o niższej zawartości białka. Dodatkowym plusem jest to, że pozostajemy syci na dłużej.
- Śliwki suszone mają działanie lekko przeczyszczające, więc nie wolno z nimi przesadzić, ale nie można zaprzeczyć, że ten produkt wspomaga metabolizm.
Jak przyspieszyć metabolizm – co przyspiesza odchudzanie?
Przyspieszanie trawienia to nic złego – zwłaszcza, jeśli staramy się podkręcić jego tempo przy zachowaniu zasad zdrowego odżywiania, stosując zbilansowaną dietę. Kiedy jednak zbyt często sięgamy o produkty bonusowe, takie jak kawa, Cola czy energetyki, to sytuacja robi się nieciekawa. Co z tego, że uzyskamy efekt w postaci częstszego wypróżniania, jeśli będziemy opierać się na używkach i wysoko przetworzonych słodkich napojach?
Warto wiedzieć co przyspiesza przemiane materii, ale należy skupić się na kształtowaniu lepszych nawyków żywieniowych. To one w dłuższej perspektywie doprowadzą nas do celu jakim jest poprawa zdrowia oraz przy okazji uzyskanie atrakcyjnej sylwetki.
Co spowalnia z pewnością metabolizm? Różnego rodzaju gotowce w postaci fast foodów czy posiłków gotowych po odgrzaniu w mikrofalówce. Jeżeli jemy tego rodzaju jedzenie raz na jakiś czas to nie stanie się nam krzywda, jeżeli natomiast korzystamy z takiego menu nagminnie – nie powinniśmy się dziwić, że przemiana materii zaliczyła zwolnienie. Niekorzystnie na działanie metabolizmu wpłyną także kolorowe napoje, zwłaszcza gazowane, które wytwarzają w brzuchu ogrom gazów i utrudniają trawienie. Ciężkie, tłuste mięso, tłuste ryby oraz sery niejako zalegają w żołądku i są trawione znacznie dłużej niż nam się wydaje.
Istnieje jeszcze jeden dobry pomysł na podkręcenie metabolizmu i jest to catering dietetyczny. Dzięki niemu nie tylko nie musimy gotować, wymyślać potraw i przeliczać ich kaloryczności – dodatkowo otrzymujemy ciekawe połączenia smakowe i po prostu smaczne potrawy dostarczone pod nasze drzwi. Dieta pudełkowa cieszy się coraz większą popularnością, bo to po prostu wysokiej jakości jedzenie, którego zamawianie się opłaca. Nie musimy z niego korzystać bez końca, ale warto się zainspirować – zobaczyć jaka wielkość porcji wchodzi w grę przy zakładanym zużyciu kalorycznym, wypróbować połączenia niecodziennych smaków i produktów, których być może nawet nie znaliśmy. Catering dietetyczny to dobry początek, jeśli chodzi o zmianę nawyków żywieniowych na lepsze.
